کلروفرم

کلروفرم در درجه اول در تولید مواد خنک‌کننده (مانند کلروفلوئوروکربن (CFC)-22، فلوئوروکربن-22)، تولید پلاستیک‌ها (به ویژه کلرید وینیل) و تولید مواد شیمیایی دیگر استفاده می‌شود.

Chloroform به عنوان حلال استخراج برای چربی‌ها، روغن‌ها، گریس‌ها، لاستیک، موم‌ها، گوتاپرچا، رزین‌ها، لاک‌ها، جلاهای کف، تولید ابریشم مصنوعی، صمغ‌ها و چسب‌ها استفاده می‌شود.

انواع کلروفرم موجود در بازار

کلروفرم، یک ترکیب آلی فرار، در بازار به چندین درجه و فرم مختلف موجود است که هر کدام برای کاربردهای خاصی طراحی شده‌اند. در اینجا برخی از انواع رایج کلروفرم آورده شده است:

1. کلروفرم آزمایشگاهی:

• این نوع Chloroform با خلوص بالا عمدتاً در آزمایشگاه‌های تحقیقاتی و تحلیلی استفاده می‌شود. این ماده استانداردهای خلوص خاصی را رعایت می‌کند و برای آلودگی‌ها مورد آزمایش قرار می‌گیرد.

2. کلروفرم معرف (Reagent Grade):

• این درجه برای واکنش‌های شیمیایی و آزمایش‌ها مناسب است. این نوع خلوص بالایی دارد اما ممکن است استانداردهای خلوص آن کمی پایین‌تر از Chloroform آزمایشگاهی باشد.

3. کلروفرم فنی (Technical Grade):

• این نسخه دارای سطوح خلوص پایین‌تری است و برای کاربردهای صنعتی و در فرآیندهایی که خلوص بالا ضروری نیست، مانند تولید، استفاده می‌شود.

4. کلروفرم آنهیدروز:

• این نوع در فرم بدون آب موجود است و در واکنش‌های شیمیایی خاصی که باید از رطوبت جلوگیری شود، استفاده می‌شود.

5. محلول‌های کلروفرم:

• کلروفرم می‌تواند به عنوان محلولی با سایر حلال‌ها نیز فروخته شود، به ویژه برای کاربردهای خاص صنعتی یا آزمایشگاهی.

6. کلروفرم در مقادیر عمده:

• این فرم در مقادیر زیاد برای استفاده‌های صنعتی و تجاری فروخته می‌شود، مانند تولید مواد سردکننده، حلال‌ها و به عنوان واسطه در سنتزهای آلی.

هنگام خرید Chloroform، ضروری است که به کاربرد مورد نظر توجه کنید، زیرا درجات و فرم‌های مختلف سطوح خلوص و مشخصات متفاوتی دارند که برای کاربردهای خاص طراحی شده‌اند.

Chloroform یک مایع فرار بی رنگ با بوی قوی است. این یک هیدروکربن هالوژنه است که عمدتاً به عنوان حلال استفاده می شود.

خواص فیزیکی:

• ظاهر: مایع فرار بی رنگ
• بو: بوی قوی و شیرین
• مزه: شیرین
• فرمول مولکولی: CHCl₃
• جرم مولی: 119.38 گرم بر مول
• چگالی: 1.483 گرم بر سانتی متر مکعب
• نقطه ذوب: -63.5 درجه سانتیگراد (-82.3 درجه فارنهایت)
• نقطه جوش: 61.2 درجه سانتیگراد (142.2 درجه فارنهایت)
• محلولیت: در آب کمی محلول؛ با اکثر حلال های آلی قابل امتزاج است

خواص شیمیایی:

• واکنش‌پذیری: کلروفرم یک ترکیب نسبتاً پایدار است، اما می‌تواند با عوامل اکسید کننده قوی و قلیایی‌ها واکنش دهد.
• سمیت: کلروفرم یک ماده سمی است و قرار گرفتن در معرض آن می تواند مشکلات جدی سلامتی ایجاد کند. این ماده توسط آژانس بین‌المللی تحقیقات سرطان (IARC) به عنوان سرطان‌زا طبقه‌بندی شده است.
• تاثیر زیست محیطی: کلروفرم یک ترکیب آلی فرار (VOC) است و می تواند به آلودگی هوا کمک کند. همچنین یک گاز گلخانه ای است.

کاربردهای کلروفرم

این ماده به عنوان حلال صنعتی در استخراج و تصفیه برخی آنتی‌بیوتیک‌ها، آلکالوئیدها، ویتامین‌ها و طعم‌دهنده‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. از آن به عنوان حلال در شیمی آلی، در عکاسی و در ساخت رنگ‌ها، داروها و آفت‌کش‌ها استفاده می‌شود.

کاربردهای دیگر آن به عنوان یک ماده پاک‌کننده خشک برای از بین بردن لکه‌ها، به عنوان یک ضدعفونی‌کننده و در خاموش‌کننده‌های آتش برای کاهش دمای انجماد تتراکلرید کربن است. Chloroform فرموله شده با سایر مواد برای کنترل کرم پیچ‌دار در حیوانات استفاده می‌شود.

Chloroform به تدریج با حلال‌های کمتر سمی جایگزین می‌شود و ممکن است دیگر در برخی از این کاربردها استفاده نشود. استفاده از آن به عنوان یک بی‌حس‌کننده استنشاقی در جراحی قبلاً تا حد زیادی متوقف شده است.

کاربردهای کلروفرم به زبان ساده:

• حلال: Chloroform به عنوان حلال برای بسیاری از ترکیبات آلی، از جمله آلکالوئیدها، چربی‌ها و موم‌ها استفاده می‌شود.
• بی‌حس‌کننده: در گذشته، کلروفرم به عنوان بی‌حس‌کننده در جراحی استفاده می‌شد، اما به دلیل سمیت آن، استفاده از آن تا حد زیادی متوقف شده است.
• واکنش‌دهنده آزمایشگاهی: کلروفرم به عنوان واکنش‌دهنده در روش های مختلف آزمایشگاهی، مانند استخراج ترکیبات آلی استفاده می‌شود.

ملاحظات ایمنی:

• سمیت: Chloroform بسیار سمی است و می‌تواند مشکلات جدی سلامتی، از جمله آسیب کبد و کلیه، و همچنین افسردگی سیستم عصبی مرکزی ایجاد کند.
• قرار گرفتن در معرض: قرار گرفتن در معرض Chloroform می‌تواند از طریق استنشاق، جذب پوست یا بلع رخ دهد.
• نگهداری: کلروفرم باید در مکانی خنک و خشک دور از حرارت و شعله‌های آتش نگهداری شود.

نکته: به دلیل سمیت و نگرانی‌های زیست محیطی، استفاده از Chloroform در سال‌های اخیر به طور قابل توجهی کاهش یافته است. ضروری است که با Chloroform با احتیاط شدید برخورد شود و دستورالعمل‌های ایمنی مناسب را رعایت کنید.

اقدامات احتیاطی برای جابجایی ایمن

اقدامات احتیاطی برای جابجایی ایمن: قبل از استفاده، دستورالعمل‌های خاص را دریافت کنید. تا زمانی که تمام اقدامات احتیاطی خوانده و درک نشده‌اند، با این ماده کار نکنید. از تجهیزات حفاظت فردی استفاده کنید. از استنشاق گرد و غبار، دود، گاز، مه، اسپری و بخارات خودداری کنید. فقط در فضای باز یا در یک منطقه با تهویه مناسب استفاده کنید. از تماس با پوست و چشم خودداری کنید.

اقدامات بهداشتی: پس از کار با این محصول، دست‌ها، ساعد و صورت خود را به طور کامل بشویید. لباس‌های آلوده را قبل از استفاده مجدد بشویید. هنگام استفاده از این محصول، غذا نخورید، ننوشید یا سیگار نکشید. همیشه پس از کار با محصول دست‌های خود را بشویید.

شرایط نگهداری ایمن، از جمله ناسازگاری‌ها

شرایط نگهداری: در ظرف اصلی نگهداری کنید. در مکانی خشک نگهداری کنید. از نور خورشید محافظت کنید. قفل شده نگهداری کنید. در مکانی با تهویه مناسب نگهداری کنید. ظرف را محکم بسته نگه دارید. خنک نگه دارید.