Lecithin ترکیبی از چربی‌ها است که عملکردهای ضروری در سلول‌های انسان دارد. این ماده در غذاهای مختلفی از جمله زرده تخم‌مرغ، تخمه آفتابگردان، سویا و ماهی یافت می‌شود. Lecithin گاهی اوقات به محصولات مراقبت از پوست، داروها و دارونماها در کارآزمایی‌های تصادفی کنترل‌شده اضافه می‌شود.

فواید Lecithin برای درمان و پیشگیری از برخی بیماری‌ها از جمله اختلالات شناختی، کلسترول بالا، علائم یائسگی و کولیت اولسراتیو مورد مطالعه قرار گرفته است. اگرچه برخی مطالعات امیدوارکننده بوده‌اند، اما تحقیقات بیشتری لازم است.

Lecithin برای بی‌شمار محصولات غذایی و نوشیدنی حیاتی است. این ماده برای اطمینان از بافت یکدست، حس دهانی مطلوب و ماندگاری طولانی‌تر ضروری است. با این حال، نگهداری نامناسب Lecithin می‌تواند به طور قابل‌توجهی بر عملکرد آن و در نهایت، کیفیت محصول نهایی شما تأثیر بگذارد.

از این رو، تولیدکنندگان مواد غذایی و نوشیدیدنی باید بدانند که چگونه Lecithin را به طور ایمن و مؤثر نگهداری کنند و همچنین عواملی که بر پایداری آن تأثیر می‌گذارند را بشناسند. با رعایت بهترین شیوه‌ها می‌توانید کیفیت محصول را حفظ کرده و کارایی تولید را بهینه کنید.

عوامل مؤثر بر نگهداری Lecithin

چندین عامل کلیدی بر پایداری و عملکرد Lecithin در طول نگهداری تأثیر می‌گذارند. در ادامه به مهمترین آنها می‌پردازیم:

1. نور

   Lecithin به نور، به ویژه اشعه ماوراء بنفش (UV)، حساس است. قرار گرفتن در معرض نور می‌تواند تخریب را تسریع کند و منجر به تشکیل رادیکال‌های آزاد و طعم‌های نامطلوب شود.

2. دما

   دماهای بالا می‌توانند اکسیداسیون Lecithin را افزایش داده و بر خواص امولسیون‌کنندگی آن تأثیر منفی بگذارند. برعکس، نگهداری Lecithin در دماهای بسیار پایین می‌تواند منجر به جامد شدن آن شود و جابجایی و پخش کردن آن را در طول تولید دشوار کند.

3. رطوبت

   Lecithin رطوبت‌دوست است، به این معنی که به راحتی رطوبت را از محیط جذب می‌کند. این موضوع می‌تواند به کلوخه شدن، رشد میکروبی و فساد احتمالی کمک کند.

4. اکسیژن

   همچنین Lecithin مستعد اکسیداسیون است که می‌تواند باعث کاهش عملکرد و ایجاد طعم‌های نامطلوب شود.

لسیتین‌ها گروهی از مواد چرب به نام فسفولیپیدها هستند که به عنوان امولسیفایر عمل می‌کنند، به این معنی که به مخلوط شدن روغن و آب کمک می‌کنند. آنها در اشکال و منابع مختلفی یافت می‌شوند که لسیتین سویا و آفتابگردان رایج‌ترین انواع مورد استفاده در مکمل‌ها و مواد غذایی هستند. منابع دیگر شامل زرده تخم‌مرغ، کلزا و حتی چربی‌های حیوانی است.

در ادامه به تفکیک انواع اصلی لسیتین می‌پردازیم:

۱. لسیتین سویا:

• یکی از پرکاربردترین انواع است که از دانه سویا به دست می‌آید.
• معمولاً به عنوان امولسیفایر در صنایع غذایی و آرایشی استفاده می‌شود.
• در اشکال مختلفی از جمله مایع، پودر و گرانول موجود است.
• لسیتین سویا را می‌توان به صورت “پودر Lecithin سویا” خریداری کرد که فرآوری شده تا روغن سویا بیشتری از آن جدا شود و آن را کمتر چرب و تصفیه شده‌تر از Lecithin گرانولی کند.

۲. لسیتین آفتابگردان:

• از دانه آفتابگردان به دست می‌آید.
• برخی افراد آن را ترجیح می‌دهند زیرا معمولاً برخلاف دانه سویا، از نظر ژنتیکی اصلاح نشده است.
• هم به صورت مایع و هم پودر موجود است و فرآیند استخراج ملایم‌تری نسبت به Lecithin سویا دارد.
• یک گزینه سالم‌تر در نظر گرفته می‌شود زیرا آلرژن‌های مرتبط با سویا را ندارد.

۳. سایر منابع لسیتین:

• Lecithin تخم‌مرغ: در زرده تخم‌مرغ یافت می‌شود و به خواص امولسیفایری تخم‌مرغ کمک می‌کند.
• Lecithin کلزا: از دانه کلزا استخراج می‌شود و خواص و کاربردهای مشابهی با Lecithin سویا دارد.
• Lecithin سبوس برنج: یک منبع جایگزین برای کسانی است که به دنبال Lecithin غیرتراریخته (Non-GMO) هستند.
• Lecithin بدون روغن (Deoiled Lecithin): یک شکل جامد از Lecithin با محتوای فسفولیپید بالاتر که با حذف روغن از طریق فرآیندهایی مانند استخراج با استون تولید می‌شود.
• Lecithin گرانولی (Granulated Lecithin): یک شکل درشت و دانه‌دانه از Lecithin است که اغلب در کاربردهای غذایی و صنعتی استفاده می‌شود.

۴. لسیتین در غذا و مکمل‌ها:

• لسیتین‌ها در محصولات غذایی مختلف به عنوان امولسیفایر، تثبیت‌کننده و برای بهبود بافت استفاده می‌شوند.
• آنها همچنین به عنوان مکمل در کپسول، مایع یا گرانول موجود هستند.
• برخی از فواید بالقوه Lecithin شامل حمایت از سلامت مغز، هضم و سلامت پوست است.

به طور خلاصه: لسیتین‌ها مواد چرب متنوعی هستند که از منابع مختلفی به دست می‌آیند و Lecithin سویا و آفتابگردان رایج‌ترین آنها هستند. آنها به عنوان امولسیفایر عمل می‌کنند، در غذا و مکمل‌ها استفاده می‌شوند و اشکال مختلف و فواید سلامتی بالقوه را ارائه می‌دهند.

مصرف لسیتین: نکات ایمنی، عوارض و مضرات جانبی

• مصرف خوراکی:

Lecithin به طور معمول در مواد غذایی مصرف می‌شود. مصرف آن به عنوان مکمل، در دوزهای تا ۳۰ گرم در روز و برای مدت حداکثر ۶ هفته، احتمالاً ایمن است. با این حال، ممکن است عوارض جانبی مانند اسهال، تهوع، درد معده یا احساس پری ایجاد کند.

• مصرف موضعی (روی پوست):

استفاده از Lecithin روی پوست برای اکثر بزرگسالان احتمالاً ایمن است.

موارد احتیاط و هشدارها

بارداری و شیردهی:

Lecithin به طور رایج در غذاها یافت می‌شود. اما اطلاعات قابل اعتماد کافی برای اینکه بدانیم آیا مصرف Lecithin در مقادیر بیشتر (به عنوان دارو) در دوران بارداری یا شیردهی ایمن است یا خیر، وجود ندارد. برای رعایت جانب احتیاط، به مقدار موجود در مواد غذایی بسنده کنید.

• حساسیت به تخم‌مرغ یا سویا:

Lecithin ممکن است در افرادی که به تخم‌مرغ یا سویا حساسیت دارند، واکنش‌های آلرژیک ایجاد کند.